Ile urlopu macierzyńskiego może przypadać przed przewidywaną datą porodu?
Nie więcej niż 6 tygodni.
Czy pracownica może zrezygnować z podstawowego urlopu macierzyńskiego i powrócić do pracy?
Generalnie nie może, natomiast istnieją wyjątki od tej reguły:
Czy zasiłek macierzyński dotyczy tylko kobiet zatrudnionych na umowę o pracę?
Nie, prawo do tego zasiłku ma nie tylko pracownica, ale każda ubezpieczona kobieta, która urodziła dziecko w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu (np. kobieta wykonująca umowę zlecenie i podlegająca z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu).
Ile wynosi urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński i urlop rodzicielski?
Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 80%, a kiedy w wysokości 100 i 60% i od czego ta wysokość zależy?
W przypadku złożenia, nie później niż 14 dni po porodzie, wniosku do pracodawcy o udzielenie bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim - urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, przez cały ten czas zasiłek będzie wynosił 80%. Jeśli pracownica nie złoży takiego wniosku, wysokość zasiłku będzie wynosić 100% za okres podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz 60% za okres urlopu rodzicielskiego.
Czy pracownica może zrezygnować z dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego pomimo złożenia wniosku o udzielenie tych urlopów w pełnych wymiarach w ciągu 14 dni po porodzie?
Może zrezygnować z całości lub części tych urlopów poprzez złożenie pisemnego wniosku co najmniej 14 dni wcześniej.
Czy pracodawca może odrzucić wniosek pracownicy związany z dodatkowym urlopem macierzyńskim lub urlopem rodzicielskim?
Nie, każdy tego typu wniosek musi zostać uwzględniony przez pracodawcę.
Czy pracownica może korzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego i jednocześnie wykonywać pracę na rzecz pracodawcy?
Może, o ile wykonywanie pracy odbywa się w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. Dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego udziela się wówczas na pozostałą część wymiaru czasu pracy.
Czy pracodawca może odmówić pracownicy możliwości łączenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy?
Pracodawca powinien uwzględnić wniosek pracownika chyba, że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj wykonywanej pracy. O ewentualnej przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku pracodawca informuje pracownika na piśmie.
Czy w przypadku łączenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego z pracą u pracodawcy udzielającego takiego urlopu, w wymiarze nie wyższym niż pół etatu, pracownica może wziąć urlop wypoczynkowy?
Może. Wymiar tego urlopu nie będzie obniżony, gdyż etat pozostaje ten sam (w połowie tego etatu mama będzie pracować, a w połowie korzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego). Co więcej, w tym czasie może wykorzystać także urlop zaległy.
Jakie składki powinien opłacać pracodawca za pracownicę przebywającą na dodatkowym urlopie macierzyńskim/urlopie rodzicielskim i wykonującą jednocześnie pracę?
Pracownik, który łączy dodatkowy urlop macierzyński, dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, z obu tytułów.
Czy dodatkowy urlop macierzyński można wykorzystać w częściach?
Dodatkowy urlop macierzyński może być udzielony jednorazowo albo w 2 częściach następujących bezpośrednio po sobie, w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności (na przykład: całe 6 tyg. wykorzystuje mama lub pierwsze 4 tyg. mama, a kolejne tata).
Czy urlop rodzicielski można wykorzystać w częściach?
Urlop rodzicielski może być udzielony jednorazowo albo maksymalnie w 3 częściach następujących bezpośrednio po sobie, liczących co najmniej 8 tygodni każda - w wymiarze wielokrotności tygodnia (na przykład: cały urlop wykorzystuje tata lub 8 tyg. mama, kolejne 8 tyg. tata i 10 tyg. mama).
Czy z urlopu rodzicielskiego mogą korzystać oboje rodzice jednocześnie?
Tak, przy czym łączny wymiar tego urlopu nie może przekraczać 26 tygodni (w tym samym czasie oboje rodzice mogą korzystać z takiego urlopu maksymalnie 13 tygodni: 13 tygodni urlopu rodzicielskiego mamy dziecka i 13 tygodni urlopu taty dziecka).
Czy z dodatkowego urlopu macierzyńskiego mogą korzystać oboje rodzice jednocześnie?
Nie, urlop ten może być jedynie dzielony między rodziców.
Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownicy korzystającej z urlopu macierzyńskiego/rodzicielskiego?
Nie może. Wypowiedzenie może natomiast złożyć pracownica w trakcie korzystania z tych urlopów, także w takim momencie, żeby okres wypowiedzenia przypadał w czasie trwania takiego urlopu.
Czy każdy pracownik posiada prawo do urlopu wychowawczego i jaki jest termin jego udzielenia?
Z urlopu wychowawczego może skorzystać pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy. Do okresu tego wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Urlop ten przysługuje w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5 roku życia.
Katarzyna Błaszczyk
Specjalista ds. Kadr i Płac
Nie więcej niż 6 tygodni.
Czy pracownica może zrezygnować z podstawowego urlopu macierzyńskiego i powrócić do pracy?
Generalnie nie może, natomiast istnieją wyjątki od tej reguły:
- pracownica, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu, ma prawo na swój pisemny wniosek zrezygnować z pozostałej jego części,pod warunkiem wykorzystania tej części urlopu przez ojca dziecka, udzielonego mu również na jego pisemny wniosek,
- pracownica, po wykorzystaniu 8 tygodni podstawowego urlopu macierzyńskiego, przerywa taki urlop i wraca do pracy na okres, w którym jej dziecko jest chore i przebywa w szpitalu,
- pracownica wraca do pracy po nie mniej niż 8 tygodniach podstawowego urlopu macierzyńskiego, jeżeli zrezygnowała z wychowywania dziecka i oddała je innej osobie w celu przysposobienia lub do domu małego dziecka.
Czy zasiłek macierzyński dotyczy tylko kobiet zatrudnionych na umowę o pracę?
Nie, prawo do tego zasiłku ma nie tylko pracownica, ale każda ubezpieczona kobieta, która urodziła dziecko w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu (np. kobieta wykonująca umowę zlecenie i podlegająca z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu).
Ile wynosi urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński i urlop rodzicielski?
- Urlop macierzyński – 20 tygodni (1 dziecko przy 1 porodzie), 31 tygodni (2 dzieci przy 1 porodzie), 33 tygodnie (3 dzieci przy 1 porodzie), 35 tygodni (4 dzieci przy 1 porodzie), 37 tygodni (5 dzieci i więcej przy 1 porodzie).
- Dodatkowy urlop macierzyński – do 6 tygodni (1 dziecko przy 1 porodzie), do 8 tygodni (więcej niż 1 dziecko przy 1 porodzie)
- Urlop rodzicielski – do 26 tygodni (bez względu na liczbę urodzonych dzieci)
Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 80%, a kiedy w wysokości 100 i 60% i od czego ta wysokość zależy?
W przypadku złożenia, nie później niż 14 dni po porodzie, wniosku do pracodawcy o udzielenie bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim - urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, przez cały ten czas zasiłek będzie wynosił 80%. Jeśli pracownica nie złoży takiego wniosku, wysokość zasiłku będzie wynosić 100% za okres podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz 60% za okres urlopu rodzicielskiego.
Czy pracownica może zrezygnować z dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego pomimo złożenia wniosku o udzielenie tych urlopów w pełnych wymiarach w ciągu 14 dni po porodzie?
Może zrezygnować z całości lub części tych urlopów poprzez złożenie pisemnego wniosku co najmniej 14 dni wcześniej.
Czy pracodawca może odrzucić wniosek pracownicy związany z dodatkowym urlopem macierzyńskim lub urlopem rodzicielskim?
Nie, każdy tego typu wniosek musi zostać uwzględniony przez pracodawcę.
Czy pracownica może korzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego i jednocześnie wykonywać pracę na rzecz pracodawcy?
Może, o ile wykonywanie pracy odbywa się w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. Dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego udziela się wówczas na pozostałą część wymiaru czasu pracy.
Czy pracodawca może odmówić pracownicy możliwości łączenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy?
Pracodawca powinien uwzględnić wniosek pracownika chyba, że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj wykonywanej pracy. O ewentualnej przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku pracodawca informuje pracownika na piśmie.
Czy w przypadku łączenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego z pracą u pracodawcy udzielającego takiego urlopu, w wymiarze nie wyższym niż pół etatu, pracownica może wziąć urlop wypoczynkowy?
Może. Wymiar tego urlopu nie będzie obniżony, gdyż etat pozostaje ten sam (w połowie tego etatu mama będzie pracować, a w połowie korzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego/urlopu rodzicielskiego). Co więcej, w tym czasie może wykorzystać także urlop zaległy.
Jakie składki powinien opłacać pracodawca za pracownicę przebywającą na dodatkowym urlopie macierzyńskim/urlopie rodzicielskim i wykonującą jednocześnie pracę?
Pracownik, który łączy dodatkowy urlop macierzyński, dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, z obu tytułów.
Czy dodatkowy urlop macierzyński można wykorzystać w częściach?
Dodatkowy urlop macierzyński może być udzielony jednorazowo albo w 2 częściach następujących bezpośrednio po sobie, w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności (na przykład: całe 6 tyg. wykorzystuje mama lub pierwsze 4 tyg. mama, a kolejne tata).
Czy urlop rodzicielski można wykorzystać w częściach?
Urlop rodzicielski może być udzielony jednorazowo albo maksymalnie w 3 częściach następujących bezpośrednio po sobie, liczących co najmniej 8 tygodni każda - w wymiarze wielokrotności tygodnia (na przykład: cały urlop wykorzystuje tata lub 8 tyg. mama, kolejne 8 tyg. tata i 10 tyg. mama).
Czy z urlopu rodzicielskiego mogą korzystać oboje rodzice jednocześnie?
Tak, przy czym łączny wymiar tego urlopu nie może przekraczać 26 tygodni (w tym samym czasie oboje rodzice mogą korzystać z takiego urlopu maksymalnie 13 tygodni: 13 tygodni urlopu rodzicielskiego mamy dziecka i 13 tygodni urlopu taty dziecka).
Czy z dodatkowego urlopu macierzyńskiego mogą korzystać oboje rodzice jednocześnie?
Nie, urlop ten może być jedynie dzielony między rodziców.
Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownicy korzystającej z urlopu macierzyńskiego/rodzicielskiego?
Nie może. Wypowiedzenie może natomiast złożyć pracownica w trakcie korzystania z tych urlopów, także w takim momencie, żeby okres wypowiedzenia przypadał w czasie trwania takiego urlopu.
Czy każdy pracownik posiada prawo do urlopu wychowawczego i jaki jest termin jego udzielenia?
Z urlopu wychowawczego może skorzystać pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy. Do okresu tego wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Urlop ten przysługuje w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5 roku życia.
Katarzyna Błaszczyk
Specjalista ds. Kadr i Płac