W momencie zakładania działalności gospodarczej, przed każdym staje pytanie, jaką metodę opodatkowania wybrać? Jaką ewidencję muszę do tego prowadzić? Odpowiedź ta zależy od szeregu czynników.
Punktem wyjścia jest pytanie o formę prawną – jeżeli jest to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, to spółka będzie opodatkowana podatkiem dochodowym od osób prawnych. Będzie musiała ponadto prowadzić księgi rachunkowe. Jeżeli jednak wybieramy prowadzenie działalności gospodarczej jako osoba fizyczna, mamy kilka opcji do wyboru: karta podatkowa, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, PIT na zasadach ogólnych, PIT liniowy.
Karta podatkowa – to podatek w stałej kwocie. Jego wysokość zależy od miejscowości prowadzenia działalności oraz liczby zatrudnianych pracowników. Im większa miejscowość i im większa liczba pracowników, tym wyższy podatek. Nie składa się żadnych deklaracji, a podatek płaci się co miesiąc do 7-ego dnia miesiąca za miesiąc ubiegły. Jedyna deklaracja, którą należy złożyć, dotyczy odliczonych od podatku składek zdrowotnych (PIT-16A). Forma ta nie wymaga prowadzenia żadnej ewidencji, poza ewidencją pracowników i ich kart wynagrodzeń. Jest to najwygodniejsza opcja z punktu widzenia prowadzącego działalność gospodarczą. Minusem jednak jest to, że może z tej formy skorzystać tylko wąskie grono osób np. świadczących usługi kosmetyczne, fryzjerskie, krawieckie. Ponadto podatek należy uiszczać nawet wtedy, kiedy nie dokonano sprzedaży w danym miesiącu. Można utracić prawo do skorzystania z tej metody, np. w przypadku zbyt wysokiego zatrudnienia.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – podatek płaci się od przychodu, czyli sprzedaży, a także innych kwot otrzymanych, np. odsetki otrzymane od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością. Stawka podatku (20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3%) zależy od rodzaju świadczonych usług. Należy prowadzić ewidencje przychodów, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, wyposażenia, pracowników. Minusem jest również ograniczona dostępność do tej formy opodatkowania i zależy od rodzaju świadczonej usługi. Można również utracić prawo do skorzystania z tej formy np. gdy przychody uzyskane w ubiegłym roku z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie przekroczyły 150.000 euro. Jest dobra opcja dla tych, którzy mają małe koszty (np. brak kosztów pracowniczych). W odróżnieniu od karty podatkowej, niweluje problem nieregularnych przychodów.
PIT na zasadach ogólnych – jest to domyślna forma opodatkowania. Jeśli nie wybierzemy żadnej formy, bądź nie zgłosimy innej odpowiednio wcześniej do Urzędu Skarbowego, to właśnie ona będzie mieć zastosowanie. Płatna jest od dochodu (przychód - koszt) i wynosi 18% i 32% w zależności od wysokości osiągniętego dochodu (skala podatkowa). W tym przypadku można rozliczać się wraz z małżonkiem i skorzystać z odliczeń od dochodu i podatku. Należy prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, a gdy przychody netto w poprzednim roku wynosiły co najmniej 1.200.000 euro, to księgi rachunkowe. Zaliczki płaci się miesięcznie lub kwartalnie, a podatek ostatecznie rozlicza rocznie. Dobra opcja dla osób, które nie mogą skorzystać z form ryczałtowych, a jednocześnie nie przewidują zbyt wysokich dochodów w danym roku. Minusem jest to, że nie każdy wydatek jest kosztem podatkowym.
PIT liniowy – podatek jest płacony od dochodu (przychód-koszt). Stawka podatku jest stała i wynosi 19%. Nie można rozliczyć się z małżonkiem i skorzystać z wielu odliczeń od podatku czy dochodu. Ewidencje prowadzi się na takiej samej zasadzie jak przy PIT na zasadach ogólnych. Zaliczki płaci się miesięcznie lub kwartalnie, a podatek rozlicza rocznie. Dobra opcja dla osób, które przewidują duże dochody, gdyż stawka podatku jest w stałej wysokości. Tej opcji nie można zastosować gdy świadczymy usługi na rzecz byłych pracodawców w takim samym zakresie jak na umowie o pracę.
Podsumowując, odpowiedź na pytanie, jaką formę opodatkowania zastosować przy prowadzeniu działalności gospodarczej jako osoba fizyczna, znajduje się w Państwa biznes planie. Jeśli zakłada on brak pracowników, praca w znacznej mierze wykonywana samodzielnie, niskie koszty (w stosunku do przychodu) zakupu materiałów i usług, to warto pomyśleć o karcie podatkowej albo ryczałcie od przychodów, o ile ta działalność kwalifikuje się na zastosowanie zryczałtowanych metod. Jeżeli jednak w planie jest ponoszenie znaczących kosztów w stosunku do osiąganych przychodów, to lepiej jest skorzystać z PIT, gdyż podstawa opodatkowania będzie mniejsza. Najlepiej jest przeprowadzić symulację kalkulacji podatku na podstawie zakładanych przychodów i kosztów. Pozwoli to racjonalnie wybrać metodę opodatkowania.
Małgorzata Olszewska
Punktem wyjścia jest pytanie o formę prawną – jeżeli jest to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, to spółka będzie opodatkowana podatkiem dochodowym od osób prawnych. Będzie musiała ponadto prowadzić księgi rachunkowe. Jeżeli jednak wybieramy prowadzenie działalności gospodarczej jako osoba fizyczna, mamy kilka opcji do wyboru: karta podatkowa, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, PIT na zasadach ogólnych, PIT liniowy.
Karta podatkowa – to podatek w stałej kwocie. Jego wysokość zależy od miejscowości prowadzenia działalności oraz liczby zatrudnianych pracowników. Im większa miejscowość i im większa liczba pracowników, tym wyższy podatek. Nie składa się żadnych deklaracji, a podatek płaci się co miesiąc do 7-ego dnia miesiąca za miesiąc ubiegły. Jedyna deklaracja, którą należy złożyć, dotyczy odliczonych od podatku składek zdrowotnych (PIT-16A). Forma ta nie wymaga prowadzenia żadnej ewidencji, poza ewidencją pracowników i ich kart wynagrodzeń. Jest to najwygodniejsza opcja z punktu widzenia prowadzącego działalność gospodarczą. Minusem jednak jest to, że może z tej formy skorzystać tylko wąskie grono osób np. świadczących usługi kosmetyczne, fryzjerskie, krawieckie. Ponadto podatek należy uiszczać nawet wtedy, kiedy nie dokonano sprzedaży w danym miesiącu. Można utracić prawo do skorzystania z tej metody, np. w przypadku zbyt wysokiego zatrudnienia.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – podatek płaci się od przychodu, czyli sprzedaży, a także innych kwot otrzymanych, np. odsetki otrzymane od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością. Stawka podatku (20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3%) zależy od rodzaju świadczonych usług. Należy prowadzić ewidencje przychodów, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, wyposażenia, pracowników. Minusem jest również ograniczona dostępność do tej formy opodatkowania i zależy od rodzaju świadczonej usługi. Można również utracić prawo do skorzystania z tej formy np. gdy przychody uzyskane w ubiegłym roku z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie przekroczyły 150.000 euro. Jest dobra opcja dla tych, którzy mają małe koszty (np. brak kosztów pracowniczych). W odróżnieniu od karty podatkowej, niweluje problem nieregularnych przychodów.
PIT na zasadach ogólnych – jest to domyślna forma opodatkowania. Jeśli nie wybierzemy żadnej formy, bądź nie zgłosimy innej odpowiednio wcześniej do Urzędu Skarbowego, to właśnie ona będzie mieć zastosowanie. Płatna jest od dochodu (przychód - koszt) i wynosi 18% i 32% w zależności od wysokości osiągniętego dochodu (skala podatkowa). W tym przypadku można rozliczać się wraz z małżonkiem i skorzystać z odliczeń od dochodu i podatku. Należy prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, a gdy przychody netto w poprzednim roku wynosiły co najmniej 1.200.000 euro, to księgi rachunkowe. Zaliczki płaci się miesięcznie lub kwartalnie, a podatek ostatecznie rozlicza rocznie. Dobra opcja dla osób, które nie mogą skorzystać z form ryczałtowych, a jednocześnie nie przewidują zbyt wysokich dochodów w danym roku. Minusem jest to, że nie każdy wydatek jest kosztem podatkowym.
PIT liniowy – podatek jest płacony od dochodu (przychód-koszt). Stawka podatku jest stała i wynosi 19%. Nie można rozliczyć się z małżonkiem i skorzystać z wielu odliczeń od podatku czy dochodu. Ewidencje prowadzi się na takiej samej zasadzie jak przy PIT na zasadach ogólnych. Zaliczki płaci się miesięcznie lub kwartalnie, a podatek rozlicza rocznie. Dobra opcja dla osób, które przewidują duże dochody, gdyż stawka podatku jest w stałej wysokości. Tej opcji nie można zastosować gdy świadczymy usługi na rzecz byłych pracodawców w takim samym zakresie jak na umowie o pracę.
Podsumowując, odpowiedź na pytanie, jaką formę opodatkowania zastosować przy prowadzeniu działalności gospodarczej jako osoba fizyczna, znajduje się w Państwa biznes planie. Jeśli zakłada on brak pracowników, praca w znacznej mierze wykonywana samodzielnie, niskie koszty (w stosunku do przychodu) zakupu materiałów i usług, to warto pomyśleć o karcie podatkowej albo ryczałcie od przychodów, o ile ta działalność kwalifikuje się na zastosowanie zryczałtowanych metod. Jeżeli jednak w planie jest ponoszenie znaczących kosztów w stosunku do osiąganych przychodów, to lepiej jest skorzystać z PIT, gdyż podstawa opodatkowania będzie mniejsza. Najlepiej jest przeprowadzić symulację kalkulacji podatku na podstawie zakładanych przychodów i kosztów. Pozwoli to racjonalnie wybrać metodę opodatkowania.
Małgorzata Olszewska