Pracodawcy czasami organizują imprezy integracyjne. Niekiedy łączą je z innymi wydarzeniami, takimi jak szkolenia, narady czy reklama. Powstaje wówczas pytanie, czy koszty związane z jego organizacją, takie jak jedzenie, transport, zakwaterowanie, należy wliczyć do przychodu pracownika jako nieodpłatne świadczenie. Stanowiska organów podatkowych nie są tutaj jednoznaczne. Można jednak wyłuskać z interpretacji izb skarbowych i wyroków sądowych dwa punkty zapalne: co to jest otrzymanie nieodpłatnego świadczenia oraz jak je wyliczyć?
DEFINICJA OTRZYMANIA NIEODPŁATNEGO ŚWIADCZENIA
Izby Skarbowe często stoją na stanowisku, że otrzymanie świadczenia nie jest jednoznaczne z konsumpcją, czyli bez znaczenia jest fakt kto, co, ile zjadł na danej imprezie (zob. IBPBII/1/415-950/11/HK, ILPB1/415-1051/11-2/TW).
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (IBPBII/1/415-907/11/HK) odwołuje się tutaj do definicji pojęć określonych w języku polskim: „Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN S.A. znaczenie poniższych pojęć jest następujące:
1. otrzymać — otrzymywać: «dostać coś w darze», «dostać coś, co się należy, na co się zasługuje lub do czego się dąży», «stać się odbiorcą jakiegoś polecenia», «uzyskać coś z czegoś»
2. skonsumować: «zjeść coś», «zrobić z czegoś użytek»”
Co na to Sądy? Otrzymanie interpretują jako korzystanie ze świadczenia (patrz. I SA/WR 1326/08, II FSK 1531/09). Natomiast wspomniany słownik PWN definiuje korzystanie jako - 1. «mieć pożytek z czegoś, wyzyskiwać coś», 2. «użytkować coś, posługiwać się czymś jako narzędziem, środkiem itp.».
Wniosek: Dostanie czegoś w darze (patrz definicja otrzymanie) nie jest równoznaczne z użytkowaniem tego, ani posiadaniem pożytku (patrz definicja korzystania). W związku z tym, uważam, że pod tym względem Izby Skarbowe prawidłowo interpretują zapisy w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, więc sama obecność na imprezie integracyjnej jest już otrzymaniem świadczenia i należy przychód ten opodatkować.
WARTOŚĆ ŚWIADCZENIA
Często koszty takiego świadczenia pokrywa się ryczałtowo np. jedną kwotą na fakturze za usługi cateringowe. Pojawia się pytanie jak obliczyć wartość otrzymanego świadczenia. Izby Skarbowe stoją na stanowisku, że należy zastosować średnią arytmetyczną, przy czym jedne mówią o tym by koszty podzielić przez faktyczną liczbę uczestników, a drugie, że przez liczbę zaproszonych (patrz. IBPBII/1/415-907/11/HK, IBPBII/1/415-950/11/HK).
Sądy stoją natomiast na stanowisku, że należy obliczyć faktycznie otrzymane świadczenie i nie może być ono skalkulowane w sposób statystyczny (zob. III SA/WA 555/11). Potwierdza to Wyrok NSA (II FSK 1531/09): „Nie można bowiem ustalać przychodu w drodze arytmetycznego działania polegającego na podzieleniu kosztów imprezy integracyjnej przez liczbę pracowników biorących w niej udział. Przepisy u.p.d.o.f. nie dają podstaw do wykonania takiego działania”. Ponadto sądy powołują się na zasadę Impossibilium nulla obligatio est, na podstawie której wnioskują, że jeśli nie można ustalić wartości pieniężnej świadczenia w naturze, to nie powstaje obowiązek podatkowy.
Co na to Izby Skarbowe? Wskazują one na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (I SA/Ka 1719/96), zgodnie z którym "ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego." To na płatniku podatku dochodowego (pracodawcy) ciąży obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy w prawidłowej wysokości, więc winien on tak działać, by przekazując świadczenie mógł jego wartość ustalić.
Wniosek: Trudno się nie zgodzić z interpretacją sądów, co do niemożności zastosowania arytmetycznego sposobu obliczania wartości świadczenia. Jednak zasadna jest też argumentacja Izb Skarbowych, że należy tak działać, by jednak móc obliczyć ten podatek.
JAK POSTĘPOWAĆ?
Najlepiej próbować w taki czy inny sposób skalkulować przychód pracownika od otrzymanego nieodpłatnego świadczenia. Przed Urzędem Skarbowym zawsze można bronić przyjętego sposobu kalkulacji, co jest sprawą łatwiejszą, zwłaszcza w przypadku braku uregulowań na ten temat w przepisach prawa.
Małgorzata Olszewska
DEFINICJA OTRZYMANIA NIEODPŁATNEGO ŚWIADCZENIA
Izby Skarbowe często stoją na stanowisku, że otrzymanie świadczenia nie jest jednoznaczne z konsumpcją, czyli bez znaczenia jest fakt kto, co, ile zjadł na danej imprezie (zob. IBPBII/1/415-950/11/HK, ILPB1/415-1051/11-2/TW).
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (IBPBII/1/415-907/11/HK) odwołuje się tutaj do definicji pojęć określonych w języku polskim: „Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN S.A. znaczenie poniższych pojęć jest następujące:
1. otrzymać — otrzymywać: «dostać coś w darze», «dostać coś, co się należy, na co się zasługuje lub do czego się dąży», «stać się odbiorcą jakiegoś polecenia», «uzyskać coś z czegoś»
2. skonsumować: «zjeść coś», «zrobić z czegoś użytek»”
Co na to Sądy? Otrzymanie interpretują jako korzystanie ze świadczenia (patrz. I SA/WR 1326/08, II FSK 1531/09). Natomiast wspomniany słownik PWN definiuje korzystanie jako - 1. «mieć pożytek z czegoś, wyzyskiwać coś», 2. «użytkować coś, posługiwać się czymś jako narzędziem, środkiem itp.».
Wniosek: Dostanie czegoś w darze (patrz definicja otrzymanie) nie jest równoznaczne z użytkowaniem tego, ani posiadaniem pożytku (patrz definicja korzystania). W związku z tym, uważam, że pod tym względem Izby Skarbowe prawidłowo interpretują zapisy w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, więc sama obecność na imprezie integracyjnej jest już otrzymaniem świadczenia i należy przychód ten opodatkować.
WARTOŚĆ ŚWIADCZENIA
Często koszty takiego świadczenia pokrywa się ryczałtowo np. jedną kwotą na fakturze za usługi cateringowe. Pojawia się pytanie jak obliczyć wartość otrzymanego świadczenia. Izby Skarbowe stoją na stanowisku, że należy zastosować średnią arytmetyczną, przy czym jedne mówią o tym by koszty podzielić przez faktyczną liczbę uczestników, a drugie, że przez liczbę zaproszonych (patrz. IBPBII/1/415-907/11/HK, IBPBII/1/415-950/11/HK).
Sądy stoją natomiast na stanowisku, że należy obliczyć faktycznie otrzymane świadczenie i nie może być ono skalkulowane w sposób statystyczny (zob. III SA/WA 555/11). Potwierdza to Wyrok NSA (II FSK 1531/09): „Nie można bowiem ustalać przychodu w drodze arytmetycznego działania polegającego na podzieleniu kosztów imprezy integracyjnej przez liczbę pracowników biorących w niej udział. Przepisy u.p.d.o.f. nie dają podstaw do wykonania takiego działania”. Ponadto sądy powołują się na zasadę Impossibilium nulla obligatio est, na podstawie której wnioskują, że jeśli nie można ustalić wartości pieniężnej świadczenia w naturze, to nie powstaje obowiązek podatkowy.
Co na to Izby Skarbowe? Wskazują one na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (I SA/Ka 1719/96), zgodnie z którym "ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego." To na płatniku podatku dochodowego (pracodawcy) ciąży obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy w prawidłowej wysokości, więc winien on tak działać, by przekazując świadczenie mógł jego wartość ustalić.
Wniosek: Trudno się nie zgodzić z interpretacją sądów, co do niemożności zastosowania arytmetycznego sposobu obliczania wartości świadczenia. Jednak zasadna jest też argumentacja Izb Skarbowych, że należy tak działać, by jednak móc obliczyć ten podatek.
JAK POSTĘPOWAĆ?
Najlepiej próbować w taki czy inny sposób skalkulować przychód pracownika od otrzymanego nieodpłatnego świadczenia. Przed Urzędem Skarbowym zawsze można bronić przyjętego sposobu kalkulacji, co jest sprawą łatwiejszą, zwłaszcza w przypadku braku uregulowań na ten temat w przepisach prawa.
Małgorzata Olszewska